مخرج لسانمخرج لسان به یکی از مخارج اصلی حروف ، شامل مخرج پنجم تا چهاردهم (ده مخرج) اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفمخرج یا موضع لسان، از مواضع اصلی ادای حروف و وسیع‌ترین آن‌ها است. این مخرج از یک طرف شامل بخش‌های مختلف زبان (ریشه، میانه، سر و کناره زبان) و از طرف دیگر شامل اجزای مختلف کام بالا ( زبان کوچک ، نرم کام ، سخت کام ، لثه و دندان‌ها) می‌شود. ۲ - حروف ادا شونده ار مخرج لسانهجده حرف از موضع زبان ادا می‌شوند که در ده مخرج جای داده شده‌اند: ۱. ق ( مخرج پنجم از مخارج هفده گانه)؛ ۲. ک ( مخرج ششم )؛ ۳. ج، ش، ی ( مخرج هفتم )؛ ۴. ض ( مخرج هشتم )؛ ۵. ل ( مخرج نهم )؛ ۶. ن ( مخرج دهم )؛ ۷. ر ( مخرج یازدهم )؛ ۸. ط، د، ت ( مخرج دوازدهم )؛ ۹. ص، س، ز ( مخرج سیزدهم )؛ ۱۰. ظ، ذ، ث ( مخرج چهاردهم ). [۱]
موسوی بلده، محسن، حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم، ج۲، ص ۳۹-۴۱.
[۲]
پور فرزیب مولایی، ابراهیم، تجوید جامع، ص۴۶.
[۳]
نصر، عطیه قابل، غایة المریدفی علم التجوید، ص۱۲۶.
[۴]
دانی، عثمان بن سعید، التحدیدفی الاتقان والتجوید، ص۱۰۴.
[۵]
بیگلری، حسن، سرالبیان فی علوم القرآن، ص۱۵۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله«مخرج لسان». |